FAKT IŻ POPRZEZ HUMANISTYKĘ, a także przez mass media, na początku lat 90 tych przetoczyła się potężna fala dyskusji o hipertekście literackim - jako nowym gatunku literackim i nowej formie istnienia literatury - zawdzięcza swoje istnienie takim autorom jak Michael Joyce, David Bolter, Stuart Moulthrop, George Landow, Robert Coover, Mark America czy Mark Bernstein. Dekadę tę podsumowała w swoich teoretycznych wystąpieniach N. Katherine Hayles i to prace tej badaczki zdefiniowały kolejne wystąpienia definiujące hipertekst i tekst cyfrowy oraz kierunki instytucjonalnego rozwoju literatury elektronicznej. Co ciekawe - wszyscy oni - pełnili w rozpropagowaniu hipertekstu role podwójnych agentów – pisarze byli także teoretykami tego gatunku, natomiast teoretycy - siadali za monitorem komputera i tworzyli różne formy literatury elektronicznej. Niektórzy z nich, jak Joyce, Bolter czy Landow to także programiści lub bezpośredni inspiratorzy programistów, dzięki którym powstały hipertekstualne systemy i programy dla twórców cyfrowych form narracyjnych.

Tworzenie utworów literackich, tworzenie podwalin teoretycznych, pisanie swoistych manifestów oraz umiejętna dystrybucja swojej twórczości i swoich idei z wykorzystaniem mechanizmów sieciowego marketingu, którym we wzorowy sposób do dziś wykazuje się Eastgate Systems - każe spojrzeć na tych twórców jak na grupę literacką, podobną do tych, które powstawały w latach 20-stych w Europie, a w latach 50-tych - w Stanach Zjednoczonych. Potwierdza to zaplecze teoretyczne drugiego pokolenia hipertekstualistów. Wszyscy oni, w swoich pismach teoretycznych, sięgają w rozważaniach o hipertekście do dwudziestowiecznej awangardy, widząc w tym gatunku i w swojej własnej działalności kontynuacje awangardowych dążeń dadaistów, kubistów, nowojorskich abstrakcyjnych ekspresjonistów czy twórców z kręgu Oulipo. Narzędzia teoretycznie dostarczył jednak Moulthropowi, Landowowi i Bolterowi poststrukturalizm.

Autorzy ci zarysowali paralelę pomiędzy hipertekstem a postmodernistyczna teorią literatury, zwłaszcza ta w wydaniu Barthesa i Derridy. Dziś porównanie to wydaje się interesujące ale niezbyt realistyczne. Twierdzenie, że hipertekst jest realizacja gramatologii Derridy jest pobożnym życzeniem, są oczywiście podobieństwa w sposobie podejścia do samego tekstu, ale różnica poziomów abstrakcji jest powalająca. Mimo to, wczesna twórczość hipertekstowa była pod głębokim wpływem teorii literatury, a przede wszystkim poststrukturalizmu. Teoria mówiąca iż nie da stworzyć jakiegoś stabilnego trwałego znaczenia, że słowa i sam tekst nieustannie odnoszą się do samych siebie (a odnoszenie to można przedstawić w hipertekście za pomocą odsyłaczy) były niezmiernie nośne w takich utworach jak afternoon, a story, jak Hypertextual Consciousness, czy w końcu jak Patchwork Girl, zwłaszcza, że niemal każdy z tych utworów miał w sobie sporą dawkę metarefleksyjności.

Dziś, po tym, jak hipertekst, w pracach na przykład Espena Aarsetha, okazał się zaledwie jednym z kilku gatunków rodzaju nadrzędnego - cybertekstu, po tym, jak Marie Laure Ryan - ukazała hipertekst jako jeden z rodzajów nowych mediów, które dość blado wyglądają w świetle wirtualności mediów i ingerencji, czy wręcz immersji odbiorcy w te media, owe pierwotne, utopijne nadzieje wiązane z hipertekstem, wydają się być raczej częścią historii literatury awangardowej XX wieku, świadectwem dążeń pewnej artystycznej grupy twórców i teoretyków, a nie jakimś naiwnym projektem artystycznym. Hipertekstualiści, choc rozproszeni dziś po wielu kontynentach, i działający w wielu enklawach, nie prezentują w końcu jakiegoś zamkniętego rozdziału w historii sztuki, ale rozwijają się, wraz ze swoją teorią, jak wszystko wokół.