Bramy Raju - świetnie napisane awangardyzujące opowiadanie Jerzego Andrzejewskiego to strumień monologów wypowiadanych przez uczestników krucjaty dziecięcej do Grobu Pańskiego, zapisanych w dwóch zdaniach. Jednym długim na sto stron, drugim bardzo krótkim. Tyle mniej więcej wynosi się z omawiania tego utworu autora Miazgi na zajęciach z literatury w szkołach wyższych. Tak się jednak składa, że opowiadanie to pojawia się w jednym ze słynnych wystąpień Gilles'a Deleuza i Felixa Gautariego. I nie bez powodu.

Deleuze i Gauttari uznali Bramy Raju za tekst - kłącze. Ich zdaniem ryzomatyczność tego utworu powstaje dzięki powracającym w tekście frazom, które zawsze pełnią odmienną funkcje syntaktyczną. W efekcie pozornie jednakowe zdania w gruncie rzeczy są zróżnicowane. Te mutacje powtarzających się jednostek nie tworzą całości, zbioru wielu jednostek - tu uczestników krucjaty.

Dla wspomnianych badaczy monologi w Bramach raju to monologi koczowników, nomadów poruszających się nie po to, żeby dojść do Jeruzalem, ale żeby po prostu się poruszać. Rozbita zostaje w ten sposób rama fabularna utworu. Tekst jest bardziej siecią niż strumieniem znaczeń. Praktyka literackiego hipertekstu - zabiegi takie, na jakie zdecydował się Andrzejewski, pozwala udosłownić i wręcz unaocznić te strategie.

Ostatnia aktualizacja:

27.07.2022

Cytuj ten wpis jako:

Mariusz Pisarski (never) Bramy Raju a tekst-kłącze. "Techsty" 27.07.2022 [https://techsty.art.pl/hipertekst/protohiper/andrzejewski.htm].

Bramy Raju druk historia pismo protohiperteksty tekst cyfrowy

Mapa połączeń


Legenda

Statystyki


andrzejewski art bramy calosc central hipertekst img jednym klacze krucjaty kłącze monologi nawigacja opowiadanie outgoing protohiper raju source target techsty tekst teoretycy teoria uczestników utworu