Hipertekstowe
koła i cykle to najczęściej wystąpujące elementy
strukturalne i figury retoryczne hipertekstu. Prawdopodobnie
to one pierwsze ewokują różnice, jakie dzielą opowiadanie czytane
na ekranie komputera i w ksiażce drukowanej. W chwili zetknięcia
się z fragmentem tekstu już raz czytanym, odbiorca
po pierwsze zachęcony jest do kontekstowego przemieszczenia tej
partii materiału względem innych, wcześniej przeczytanych, a po
drugie - zmuszony jest do podjęcia wyboru: czy podąży jeszcze
raz tę samą ścieżką,
którą się tu dostał, czy też spróbuje innych wyjść z wyświetlonej
na ekranie leksji.
Powtarzające
się cykle potrafią wywoływać frustrację, poczucie zagubienia się
w labiryncie tekstu, stanowią aporię cybertekstu. Dzieje się tak
najczęściej wtedy, gdy powtarzający się blok tekstu lub cała sekwencja
takich bloków jest w znacznym stopniu linearna. Autorzy zaawansowanych
hiperfikcji dysponują jednak narzędziami, które pozwalają odsłaniać
przed czytelnikiem kolejne, nowe, nie widziane dotąd odnogi, niekoniecznie
po drugiej czy trzeciej wizycie w tym samym miejscu. Są to tak
zwane linki
warunkowe, które uaktywniaja się tylko wtedy, gdy odbiorca
przeczyta wskazaną przez autora partię materiału. Gdy tak się
już stanie - cykl zostaje przełamany, aporia przeradza sie w
epifanię.
Główne typy cykli to - według Bernsteina - cykl, cykl joyce`a, kontur,
i webring. Większość z tych figur tworzy też razem bardziej rozbudowane
struktury.
Więcej na tematy cykli, ich funkcji i radzajów w artykule Marka
Bernsteina w dziale magazyn: www.techsty.art.pl/magazyn/bernstein/b03.htm
| |