Książka, hiperksiążka. Co dalej?

Na papierze łatwo jest określić, gdzie książka się zaczyna, a gdzie kończy. Możemy ją zobaczyć, dotknąć, doświadczyć jako zwartego, skończonego obiektu. W środowisku cyfrowym staje się to trudne, lub wręcz niemożliwe. Tekst jest tu pozbawiony centrum. Ciężej jest określić jego granice. I wcale nie chodzi tu o metaforyczny "tekst, jak okiem sięgnąć" Rolanda Barthesa, lecz o percepcyjno - operacyjne właściwości obiektu elektronicznego. Zbiór tekstów w formie cyfrowej, które tworzą razem względną całość nadal określa się mianem książki, lub ściślej e-książki.

Nie każda e-książka jest jednak hiperksiążką, takim czytelniczym artefaktem, który czyni użytek z hiperteksowo-multimedialnego środowiska i zaczyna przemawiać nie tylko językiem literackim, ale też językiem nowych mediów. Lwia część e-książek to elektroniczne wersje swoich drukowanych pierwowzorów. Jednym z najciekawszych, wyobrażonych w literaturze modeli hiperksiążki jest książka z powieści Diamentowy Wiek Neala Stephensona. Perełka nanotechnologii jest w stanie mówić, uczyć się od czytelnika, animować litery i zamieniać je w żywe trójwymiarowe postacie, spełniać funkcje GPSu, encyklopedii, guwernantki i ucznia jednocześnie, jednym słowem - jest idealną, żywą księgą. Jako taka pozostaje ona jednak czystą fikcją.

...
Ian Pears - Arcadia w wersji na aplikację. Rozdziały książki to węzły w rozgałeziającej się opowieści.

W praktyce współczesnego czytelnictwa hiperksiążką można nazwać każdą pozycję, która wykracza poza łamy druku, np. na ekrany smartfonów, posiadając dzięki temu alternatywne pole pisma z alternatywnym wobec formy książkowej dostępem i prezentacją treści. Przykładem może być Arcadia Iana Pearc'a - hipertekstowa powieść w druku, której wersja w aplikacji w sposób pełniejszy i bardziej atrakcyjny prezentuje zależności między postaciami i liniami czasu, po których toczy narracja.

Rodzajem hiperksiążki pierwszej dekady 21. wieku, pozycją stanowiąca pokoleniowe przeżycie dla wielu czytelników i badaczy, pozostaje House of Leaves Marka Z. Danielewskiego. W Polsce wiele książkowych artefaktów spod znaku liberatury proponuje czytelnikom przeżycia zbliżone do tych opisanych w książce Stephensona, bez udziału elektroniki.

Ostatnia aktualizacja:

29.07.2022

Cytuj ten wpis jako:

Mariusz Pisarski (never) Książka, hiperksiążka. Co dalej? . "Techsty" 29.07.2022 [https://www.techsty.art.pl/hipertekst/definicje/hiperksiazka.htm].

definicje druk hipertekst internet książka

arcadia art auto class div gdzie hiperksiazka hiperksiążki hiperksiążką hipertekst https image img jako jednak jednym jest językiem książka książki nie się src techsty thumbnail