HISTORIA HIPERTEKSTU SIĘGA POCZĄTKÓW LITERATURY. Hipertekstualne podejście do zapisanego tekstu można odnaleźć już w księdze I-Ching, w Torze, w Biblii. Można też szukać korzeni hipertekstu w sferze czysto idealnej, w odwiecznych marzeniach o uniwersalnej bibliotece, w której wszystkie teksty świata dostępne są dla każdego w każdej chwili. Aby nie zagubić się w rozwidlających się ścieżkach gąszczu kontekstowych odniesień warto podążyć prostszym, dwutorowym szlakiem: powieściowej praktyki, z jednej strony, a z drugiej – wdrożeniami technicznymi, które sprawiły, że hipertekst jest dziś kołem napędowym dyskursu w przestrzeni cyfrowej i na interaktywnych ekranach współczesnych urządzeń.

Pierwszy utwór protohipertekstowy powstał w XVII wieku i była nim powieść Laurence`a Sterne`a Tristram Shandy. Rozbijanie linearnego , zazwyczaj jednotorowego toku narracji w prozie wiele lat później stało się ulubioną strategią postmodernistów. utwory Italo Calvino, Raymonda Queneau, Milorada Pavica, nie wspominając już o Cortazarze i jego Grze w Klasy stanowią najlepszym przykładem.

System Aquanet

Z drugiej strony, już w latach 40-tych powstaje, przynajmniej na papierze, memex, czyli analogowy komputer do zarządzania dużą ilością dokumentów i artykułów wymyślony przez Vannevara Busha. Memex jest pierwszym systemem hipertekstowym. Idee Busha wcielał w życie komputerowy wizjoner Theodor Nelson. Od lat 60-tych próbuje on stworzyć system Xanadu, będący zarówno magicznym miejscem literackiej pamięci, uniwersalną biblioteką sieciową jak i – w ostatecznym zamierzeniu – komputerowym programem użytkowym.

Obok wielkich wizjonerów, już w pierwszej połowie lat 60-tych, dzięki pojawieniu się pierwszych popularnych 8 bitowych komputerów, rozkwit przeżywają tak zwane przygodówki - tekstowe gry przygodowe. Jednocześnie, wraz z rozwojem systemów Unix i Macintosh rozproszone grupy literatów i specjalistów komputerowych zaczynają pracować nad bardziej poważnymi systemami hipertekstualnymi. Już w 1984 roku Rob Swigart publikuje Portal jako "interaktywną powieść". Wersja na program HyperCard pojawia się jednak dopiero w 1988 roku. W 1986, dzięki pionierskiej sieci the WELL łączącej jedną z pierwszych społeczności internetową artystów, opublikowana zostaje powieść Uncle Roger Judy Molloy. W 1987, podczas pierwszej konferencji ACM Hypertext ma swoją nieoficjalną premierę stworzona w Storyspace powieść hipertekstowa afternoon, a story Michaela Joyce`a, której kopie autor rozdaje uczestnikom (powieść zostaje oficjalnie wydana dopiero w 1989 roku przez Eastgate Systems. W 1987, Amanda Goodenough wydaje Inigo Gets Out – powieść dla dzieci stworzoną w HyperCard, która była prawdopodobnie pierwszym graficznym hipertekstem.

Internetowa sieć, która zaczęła na dobre splatać amerykańskie uczelnie przyczyniła się do jeszcze większego zainteresowania hipertekstami oraz ich literacką odmianą. Gdy internet, jako globalny hipertekst, wszedł do powszechnego użytku interaktywna fikcja i literacki hipertekst miały już swoje grono zwolenników, grono przeciwników i wiele realizacji.