Xanadu to idealny tekst, uniwersalna biblioteka, magiczne miejsce literackiej pamięci - które zmaterializować chce, już od lat 60., za pomocą połączonych w sieć komputerów Theodor Holm Nelson - hipertekstowy wizjoner, twórca terminu "hipertekst". Sama nazwa Xanadu wzięła się z wiersza Kubla Chan Samuela Taylora Coleridge`a - wiersza o magicznej krainie ze snu, którego nigdy nie udało się przelać poecie na papier, a to, co zostało zapisane, to zaledwie część całej wizji.
Nelsonowskie Xanadu to - wzorowany na memexie Vannevara Busha - komputerowy system, który miał zmienić (i ma zmienić) oblicze literatury i cywilizacji, to sposób - jak to ujmują niektóre maksymy Nelsona - na powiązanie w jedno wszystkiego, bez tracenia niczego, sposób na zawarcie czegokolwiek w czymkolwiek innym. Dziś Xanadu to niemiłosiernie długo rozwijający się projekt, którego celem jest stworzenie i dystrybucja oprogramowania ostatecznie umożliwiającego realizacje wizji Nelsona.
Xanadu to rodzaj komputerowej pamięci, nowy system przechowywania i segregacji danych, który zachowuje i dostarcza użytkownikom nowego rodzaju dokumenty. Mogą mieć one jakąkolwiek formę i treść, mogą mieć również odnośniki i wtrącenie do i od innych dokumentów. Użytkownik może zażądać części dokumentu lub też może podążać za odsyłaczami zarówno wewnątrz jak i pomiędzy dokumentem.
Internet jako uniwersalna biblioteka jest tylko namiastką Xanadu i nie spełnia oczekiwań twórców projektu, który nadal skierowany jest w przyszłość:
Na monitorze przyszłości będziesz miał dostęp do wszystkich opublikowanych na świecie prac, wszystkich książek, wszystkich czasopism, wszystkich fotografii, nagrań i filmów (oraz nowych publikacji przystosowanych do potrzeb interaktywnego ekranu). (...) Będziesz mógł tworzyć odsyłacze: komentarze osobiste notatki lub jakiekolwiek inne połączenia pomiędzy miejscami w dokumencie i udostępnić je innym (a także sobie), by podążyć za nimi później. Będziesz mógł nawet opublikować te odsyłacze.
Xanadu, mimo iż z powyższego fragmentu to nie wynika, jest o wiele bardziej złożonym systemem.
Ostatnia aktualizacja:
14.05.2023
Cytuj ten wpis jako:
Mariusz Pisarski (2022) Xanadu - historia projektu . "Techsty" 14.05.2023 [https://techsty.art.pl/hipertekst/historia/xanadu.htm].
druk hipertekst hisotria protohiperteksty xanadu