Kamienne tabliczki z Mezopotamii i znad Nilu, greckie papirusy, pierwsze książki drukowane w Chinach, manuskrypty średniowieczne, masowa produkcja książek w epoce Gutenberga, krótki epizod mikrofilmowego zapisu, w końcu - elektroniczny, interaktywny ekran komputera - wszystkie te materialne artefakty są nośnikiem zapisu literatury, polem pisma zmieniającycm się z epoki na epokę, wraz ze zmianiającą się technologią, podlegającą procesowi remediacji. Technologie te nie były tylko zwykłymi narzędziami komunikacji. Zgodnie z formułą przenośnik jest przekazem wpływały one także na sam kształt literatury, a nawet - jak to się stało w przypadku druku - na wizję świata. Jeśli uszeregować wszystkie te formy zapisu, w innym układzie niż chronologiczny, okaże się, że pisarstwo elektroniczne może mieć więcej cech wspólnych z literaturą ustną, manuskryptami i kamiennymi tabliczkami niż z poprzedzającym je drukiem.
Otwartość zapisu, wariantowość, niesekwencyjność, zaczerpnięta z literatury ustnej retoryka: to niektóre z tych cech. Te pokrewieństwa sprawiły, że o hipertekście mówi się nawet, że (podobnie jak jego medium - komputer) inauguruje on postgutenbergowską epokę drugiej oralności.
Ostatnia aktualizacja:
30.07.2022
Cytuj ten wpis jako:
Mariusz Pisarski (never) Pismo. "Techsty" 30.07.2022 [https://techsty.art.pl/hipertekst/ksiazka/pismo.htm].
hipertekst, książka i druk pismo