HIPERŁĄCZE TO POŁĄCZENIE jednej porcji tekstu z inną i realizacja tej idei dzięki technologii. To właśnie mechanizm odsyłaczy dodaje do tekstu przedrostek "hiper", nadbudowuje nad nim dodatkowy układ linkowy i w ten sposób odróżnia go od tekstu tradycyjnego. Link ma źródło (miejsce z którego przychodzi) i kierunek (miejsce dokąd zmierza). Najbardziej znany rodzaj odnośników, ten ze stron www, może mieć wiele źródeł, ale tylko jeden kierunek. Strona www nie daje możliwości odniesienia pojedynczego słowa, paragrafu lub obrazu do wielu różnych jednostek tekstu. Hipertekstualność internetu, w porównaniu ze specjalnymi systemami do tworzenia hipertekstów, jest pod tym względem płaska i dwuwymiarowa.
W programach takich jak Storyspace, odnośniki mają swoje własne nazwy i można je wzbogacić o warunki logiczne - tak zwane pola strzeżone. Dzięki temu odbiorca, czytając elektroniczny kryminał, nie będzie mógł dowiedzieć się, kto jest sprawcą zbrodni, zanim nie przeczyta, jak zbrodni dokonano, kto jest ofiarą itd. Zewnętrznym i widocznym znakiem odnośnika jest kotwica.
Główne typy odsyłaczy to hiperłącza główne, tekstowe, graficzne, obwarowane hasłem, losowe
Główne rodzaje odnośników: referencyjne, przypisowe, rozszerzone i linki polecenia
Doświadczenie hipertekstu, poruszania się po tekście za pomocą łączy czy wręcz perspektywa autorska, która uwzględniać musi decyzje, co do tego, gdzie i dlaczego utworzyć odsyłacz, może prowadzić do następujących, przykładowych refleksji:
Łącze jest jak zbliżenie kamery, jak mrugnięcie okiem, jak głos suflera. Na powierzchni tekstu, na lustrze wody pojedynczej tekstowej sadzawki, hiperłącze pozwala wskazać na miejsca szczególne, na słowa obarczone funkcją dodatkową, z którą nie mamy do czynienia w przypadku tekstu tradycyjnego i z którą nie mamy do czynienia w e-booku.
Funkcja ta może być zabarwiona retorycznie, autotematycznie, alegorycznie czy wręcz symbolicznie. W przypadku pierwszym, słowo lub fraza-łącze pełni funkcje poznawcze, opisowe i dyskursywne. Może przejmować językową rolę wskazywania na relację koniunkcji, podobieństwa, dysjunkcji, kontrastu, przyczyny bądź warunku. Tych sześć relacji to obszar semantyki języka. Dodatkowe dwie role łącza: elaboracja tematu lub wskazanie na tło to z kolei obszar pragmatyki komunikacyjnej. W przypadku drugim łącze to wehikuł odautorskiej dygresyjności. W przypadku trzecim – dużo ciekawszym – mechanizm łącza jest swoją własną alegorią: gdy mowa o zderzaniu się rzeczy lub rozstaniu się osób, uruchamiamy słowo "zderzenie" lub "rozstanie" i "wykonujemy" czynność metonimicznie bliską znaczeniu tych słów, przechodząc z jednego segmentu tekstu do innego, a zatem zderzając jeden z drugim, lub "rozstając się z jednym na rzecz drugiego. W końcu, w przypadku czwartym, podkreślone słowa mogą tworzyć wewnętrzny zasób słów i obrazów, które autor hipertekstu chciałby wynieść ponad lustro tekstowej sadzawki i utworzyć z nich pewien nowy słownik, nadbudowany na całości, tłumaczący ją, komentujący, ukazujący jej głęboką strukturę.
Ostatnia aktualizacja:
13.01.2024
Cytuj ten wpis jako:
Mariusz Pisarski (never) Hiperłącze - definicje. "Techsty" 13.01.2024 [https://techsty.art.pl/hipertekst/definicje/hiperlink.htm].
hipertekst link sieć węzeł