Trudno określić współcześnie drogę, którą obrałoby pismo, gdyby nie pojawił się druk. Jego rozpowszechnienie oznaczało pogłębienie i przyspieszenie procesów zapoczątkowanych w epoce pisma. Powstała tym samym kolejna, nowa przestrzeń, określana często jako typograficzna - jej odmienność zaznaczała się między innymi tym, że obok tekstu właściwego pojawiły się elementy porządkujące znaczenia: indeksy, skorowidze, spisy treści. Nowe metody utrwalania literatury na kartkach papieru sprawiły, że książka stała się szeroko dostępna dla masowej publiczności. Rewolucja ta spowodowała istotne zmiany nie tylko w historii literatury, ale i w ogólnej świadomości. McLuhan cywilizację słowa drukowanego określa mianem galaktyki Gutenberga.
Rozwój technologiczny, którego jesteśmy uczestnikami, doprowadził do powstania nowych systemów przekazu informacji - zwłaszcza jej nośników. Zapowiedzią następcy, albo może nowej odmiany tradycyjnej gutenbergowskiej książki zdaje się być e-book.
W literackiej komunikacji nowa, elektroniczna przestrzeń, jak zauważa Ong, przekształca wyrażenia werbalne, które stają się bliższe literaturze oralnej niż tej, która towarzyszy drukowi. Komunikacja elektroniczna poprzez radio, telewizję, a obecnie przez komputer, zniszczyła stary, deklamatorski ton starożytnej tradycji retorycznej.
Doskonałym przykładem zmian, jakim poddała się literatura, adaptując się do nowego medium, jest idea hipertekstu - szczególnego uporządkowania zapisu. Pojęcie to wprowadził na początku lat sześćdziesiątych Theodor Nelson. W nowym polu pisma - ekranie komputera - obcujemy z nowym rodzajem tekstu. Jego główną cechą jest niesekwencyjność oraz możliwość wyboru dowolnych fragmentów i rozgałęzień - poprzez interakcję z komputerem.
Tu jednak należy postawić pytanie - jeśli faktem jest, że to medium elektroniczne spowodowało taki sposób organizacji tekstu literackiego, to jak uzasadnić próby przełamywania linearności oraz interakcyjność w literaturze utrwalonej w druku? Znane są bowiem przykłady literackich eksperymentów polegających na wpisaniu w tekst strategii, które pozwalały czytelnikowi wydobyć pewną liczbę rozbieżnych wersji historii, czasami wykluczających się wzajemnie. Gra w Klasy Julio Cortazara, Blady ogień Vladimira Nabokova, Słownik Chazarski Milorada Pavica to książki, które można czytać na co najmniej dwa sposoby: od początku do końca oraz poprzez wędrówkę po paragrafach wyznaczoną przez autora (Gra w Klasy ), przenosząc się pomiędzy tekstem a jego komentarzami (Blady ogień), wykorzystując system odsyłaczy charakterystyczny dla encyklopedii (Słownik Chazarski Milorada Pavica).
Powstałą wątpliwość wyjaśnia Mochola, który w swoim artykule Polowanie na Gutenberga zauważa, że zjawisko hipertekstualizacji współczesnej literatury, jak również ideę jej interaktywności oraz otwarcie na inne nośniki przekazu informacji ze strony twórców, należy traktować zarówno jako element dyskusji nad przyszłością druku i książki, jak również dyskusji o charakterze znacznie szerszym - sytuacji współczesnej kultury. W tym miejscu nieistotne są tak naprawdę wartości artystyczne, estetyczne - czy jakiekolwiek inne - tych utworów. Ważna jest konieczność zdania sobie sprawy, iż tendencje, o których mowa, należą do naszej, współczesnej kultury; współtworzą ją. Są one niczym innym, jak swego rodzaju próbą przezwyciężenia sytuacji, w której obrazy niczego nie reprezentują, zaś w środowisku kultury symulowanej nie chodzi o nic innego, niż tylko o umiejętność prowadzenia gry z otaczającymi nas obrazami lub też próby komunikacji za ich pośrednictwem.