Composition no. 1 Marca Saporty to książka w formie pociętych i złożonych w talię kartek. Ta awangardowa powieść traktuje o losach pewnego Francuza podczas II wojny światowej. Aby rozpocząć lekturę i podążać jej torem - czytelnik musi "książkę" rozkładać jak karty i dopasowywać poszczególne strony. Autor nie podaje tu żadnych konkretnych wskazówek odnośnie kolejności zdarzeń i wiele z jego kompetencji przerzuconych zostaje na czytelnika. Ta "już-nie-książka" jest raczej publikacją okolicznościową, przeznaczoną dla kolekcjonerów, gdyż w formie fizycznej, jako nieuporządkowany zestaw kartek, czytać się ją trudno, co zadecydowało też o jej rynkowej krytycznej porażce. Jako taka zapoczątkowuje ona pewną skromną, awangardową tradycję "książek-talii". Dołączają do niej (publikując przede wszystkim własnym nakładem) między innymi: Peter Beaman z książką Deck of Cards, Henry James Korn - The Pontoon Manifesto, Martin Stephen Moskov - A shuffle - book, Arnold Skemer - Momus, Pedro Pietri - I never promised you a cheesburger.
Composition no. 1 podobnie jak inne tego typu pozycje, aż proszą się o przeniesienie na ekran komputera, w zasugerowanie relacji między poszczególnymi kartkami za pomocą odnośników. Tak się jednak, z różnych przyczyn, nie dzieje.
Jako utwór awangardowy, nowatorski i śmiało przełamujący konwencje linearności w literaturze druku, Composition no 1 wpisuje się w nurt protohipertekstów, obok innych utworów, takich jak - Gra w klasy Julio Cortazara, Blady Ogień Vladimira Nabokova, Cent mille miliards de poems Raymonda Queaneau czy zwłaszcza - Słownik Chazarski Milorada Pavica.
Książki w formie talii kart aż proszą się o przeniesienie na bolter komputera. Sugerowanie relacji między segmentami czy śledzenie wielorakich wariantów, jakie buduje czytelnik, jest tu dużo łatwiejsze.
Ostatnia aktualizacja:
28.07.2022
Cytuj ten wpis jako:
Mariusz Pisarski (2022) Marc Saporta - Composition no. 1 . "Techsty" 28.07.2022 [https://www.techsty.art.pl/hipertekst/protohiper/saporta.htm].
awangarda postmodernizm tekst cyfrowy tekst nielinearny