Hipertekst - redefinicje

Leksja

Leksja, według Rolada Barthesa, który ukuł ten termin w S/Z, to jednostka lektury: złożona ze słów, zdań lub paragrafów porcja znaczenia, po której przeczytaniu odbiorca może unieść wzrok znad książki i pozwolić, by ów fragment tekstu rozproszył się, rozgwieździł, połączył z innymi intertekstami (nie tylko literackimi). W środowisku cyfrowym barthesowska leksja zmienia swoje znaczenie a być może nawet nabiera przeciwstawnych. Leksja w hipertekście to ogniwo tekstu połączonym z innymi ogniwami. W hipertekście leksja pochodzi od instancji nadawczej i może nie pokrywać się z jednostkami lektury. Nośnikiem tekstu nie jest bowiem jednorodny ciąg zadrukowanych kartek, a zmienne sekwencje ekranów tekstu.

W momencie powstawania utworu, leksja jest otwartą i dynamiczną cząstką tekstu, jej granice określa kontekst i stopień łączliwości z innymi segmentami. Dopóki nie jest gotowa cała struktura, dopóki nie wykrystalizował się kontekst (ilość leksji przyległych, ilość linków do innych miejsc) dopóty leksja nie jest „zamknięta”. Każdy nowy link do lub od danej leksji może zmienić jej zawartość, po to by zwiększyć z jednej strony jej autonomiczność, a z drugiej – łączliwość.