Każdy dobry hipertekst literacki, utwór którego elementy ulegają spacjalizacji, aby nie wzbudzić w czytelniku poczucia bezużytecznego błądzenia (chyba, że dozorientacja użyta jest jako środek artystyczny) powinien posiadać przejrzyste menu nawigacyjne. Dobra nawigacja przydaje się zwłaszcza w hipertekstach dyskowych, tak zwanych stand-alone hypertext, gdzie pomoc, w postaci przycisków "wstecz", "wprzód", którą daje na przykład przeglądarka www, może nie istnieć.

Aparat nawigacyjny powinien pozwolić czytelnikowi:

▪ zorientować się, gdzie obecnie się znajduje
▪ mieć pojęcie, jaką relację posiada materiał, który akurat znajduje się przed jego oczami, do pozostałych miejsc w sieci tekstów
▪ mieć możliwość powrotu do punktu startowego
▪ móc odkryć materiały nie powiązane bezpośrednio z aktualnie czytanym blokiem tekstu.

W przeciwieństwie do tych czterech reguł projektowania w hipertekście literackim, w przeciwieństwie do niefikcjonalnego dokumentu cyfrowego, wszelkie chwyty nawigacyjne są dozwolone. Najczęściej jednak ważne jest, aby czytelnik widział gdzie się znajduje i dokąd może pójść dalej. Istnieje kilka innych możliwości zaprezentowania tych najważniejszych informacji: w formie drzewa folderów, w formie graficznej, lub w formie łączącej te dwie metody – w mapie poglądowej, takiej jak mapy Storyspace, lub inne mapy tworzone przez specjalne programy do wizualizacji danych. Stuart Moulthrop w Victory Garden, hipertekście o bardzo dużym zbiorze leksji, wprowadził zoomowalną, graficzna mapę "ogrodu" swojej powieści i jej "rozwidlających się ścieżek". Możliwości jest tu dużo, ale większość z nich musi spełnić owe cztery przedstawione na początku warunki. Deena Larsen w Marble Springs głównym aparatem nawigacyjnym uczyniła mapę miasteczka na Dzikim Zachodzie. Shelley Jackson w Patchwork Girl i Katheryn Cramer w In Small and Large Pieces otwierają nawigację na element wizualny. Czytelnik zachęcony jest do poruszania się po powieściowej bazie danych nie za pomocą standardowych, zawsze takich samych przycisków, ale unikalnych, za każdym razem innych ilustracji.

Istnieją także wbudowane w literacki tekst programy, których funkcją jest śledzenie kroków czytelnika i pokazywanie mu pod poszczególnym blokiem tekstu trasy jego wędrówki, czyni tak na przykład program Connection Toolkit stworzony przez twórcę hipertekstualnej poezji Roberta Kendalla.

Ostatnia aktualizacja:

13.01.2024

Cytuj ten wpis jako:

Mariusz Pisarski (never) Nawigacja w praktyce . "Techsty" 13.01.2024 [].

hipertekst leksja tekst cyfrowy węzeł

Mapa połączeń


Legenda

Statystyki


art blokiem contoolkit czytelnik formie hiperfikcja hipertekst img literacki mapa mapy mapę marblesprings moulthrop możliwości navigprak nawigacja nawigacyjne outgoing powinien source target techsty zagubienie znajduje